Oprócz tradycyjnego podziału na pompy gruntowe, powietrzne i wodne znamy jeszcze pompy powietrze-woda oraz gruntowe, które czerpią ciepło z wód gruntowych. Na czym polega ich działanie i czy obie są tak samo opłacalne?
W zasadzie wyróżniamy trzy rodzaje pomp ciepła: gruntową, wodną i powietrzną. Główne rozróżnienie opiera się na tym, skąd dany typ czerpie energię. Jak sama nazwa wskazuje, powietrzna pompa ciepła będzie potrzebować do działania powietrza, wodna – wody, zaś gruntowa pobiera ciepło z ziemi. W konkretnych warunkach wykorzystanie poszczególnych typów pomp ciepła może być mniej lub bardziej opłacalne.
Wodna pompa ciepła sprawdzi się w miejscu sąsiadującym ze zbiornikiem wodnym. W naszej szerokości geograficznej dużą popularnością cieszą się powietrzne pompy ciepła. Dzieje się tak m.in. z uwagi na cenę, łatwość montażu, jak również fakt, że ciepło z powietrza pobierać można niezależnie od lokalizacji pompy. Istnieją także inne typy pomp, a mianowicie powietrze-woda czy powietrze-grunt. Na czym opiera się ich działanie?
Pompa ciepła typu powietrze-woda należy do grupy powietrznych pomp ciepła. Warto wspomnieć, że ten rodzaj pom posiada w rzeczywistości dwa systemy. Pierwszy z nich to system nadmuchowy tzw. powietrze-powietrze. Drugi z kolei jest systemem wodnym – powietrze-woda. Na nim właśnie się tutaj skupiamy.
Najważniejsze punkty w działaniu pompy powietrze/woda skupiają się na dolnym źródle (gdzie pobierana jest z powietrza energia), obiegu chłodniczym pompy (miejscu, w którym następuje transmisja energii z dolnego do górnego źródła) oraz górnego źródła (które odpowiada za ogrzanie budynku, jak również samej ciepłej wody użytkowej). Wyróżniamy dwa rodzaje pomp ciepła powietrze/woda, a mianowicie split i monoblok. Pierwszy wariant składa się z dwóch jednostek, natomiast monoblok posiada zaledwie jeden segment. Na rynku pojawiają się także rozwiązania multisplit, które mogą współpracować z wieloma jednostkami.
Grunt uchodzi za najstabilniejsze źródło energii. Wszystko dlatego, że na pewnej głębokości jego temperatura pozostaje praktycznie niezmienna lub nieznacznie się waha. Zadaniem pompy ciepła typu grunt/woda jest pobieranie potrzebnej energii z wód gruntowych. Aby było to możliwe, należy wykonać odpowiednio głębokie odwierty w ziemi.
Jak głębokie muszą być odwierty? Wiele zależy od tego, na jakiej głębokości znajdują się wody gruntowe. Aby instalacja pracowała wydajnie, cieki wodne powinny utrzymywać się na tym samym poziomie. Konstrukcja opiera się o dwie studnie – chłonną i zrzutową. Te z kolei muszą być zlokalizowane w nieco większej odległości od siebie, tak żeby ciepła woda ze studni czerpnej nie mieszała się z chłodną ze studni zrzutowej.
Gruntowe pompy ciepła, które czerpią energię z wód gruntowych uchodzą za wysoce efektywne. Warto pamiętać, że ta inwestycja może okazać się opłacalna, jednak wiąże się z koniecznością przeprowadzenia odwiertów. Ponadto należy pamiętać, że aby cieszyć się wysoką efektywnością tego rozwiązania, wody gruntowe powinny utrzymywać się na odpowiednim poziomie. Ponadto przed rozpoczęciem prac przygotowawczych należy sprawdzić, czy woda w gruncie spełnia wymogi dotyczące składu mineralnego.
Zdecydowanie łatwiejszą w instalacji jest powietrzna pompa ciepła. W porównaniu z gruntową może wymagać większych zabezpieczeń przed działaniem mrozu. Mimo to w porównaniu z koniecznością wykonania głębokich odwiertów to działanie może okazać się bardziej opłacalne. Należy również zwrócić uwagę na stałą dostępność powietrza jako źródła energii.
Pamiętajmy, że choć gruntowe pompy ciepła uchodzą za wysoce żywotne i wydajne, to ich powietrzne odpowiedniki również są w stanie wytworzyć większą ilość energii cieplnej. Są zdecydowanie łatwiejsze w montażu zwłaszcza w przypadku już istniejących budynków. Sam koszt instalacji będzie zależał nie tylko od wybranej technologii, lecz także zapotrzebowania budynku na ciepło oraz jego stopnia termoizolacyjności. Warto zwrócić też uwagę na to, skąd czerpiemy energię potrzebną do zasilenia pompy ciepła. Bardzo opłacalnym na dłuższą metę rozwiązaniem może okazać się połączenie pompy ciepła z fotowoltaiką.
