Instalacja centralnego ogrzewania: rodzaje, montaż i eksploatacja. Koszt instalacji c.o.

Cena inwestycji oraz późniejsze koszty eksploatacyjne, jakie będziemy ponosić, zależą od rodzaju instalacji c.o. oraz zastosowanych materiałów i kotła. Instalacja ogrzewania dostosowana do naszych potrzeb, a także inwestycja w wysokiej jakości kocioł, grzejniki oraz pozostałe elementy systemu są podstawą niezawodnego ogrzewania budynku. Przed wyborem konkretnego rodzaju instalacji c.o. należy dowiedzieć się, czym się charakteryzuje, jakie są koszty inwestycji i eksploatacji, a także jakie ma wady i zalety.

Rodzaje instalacji centralnego ogrzewania (c.o.)

Instalacja c.o. składa się ze źródła ciepła (kocioł), grzejników, armatury oraz łączących je przewodów, które wykonuje się z rur miedzianych, stalowych bądź z tworzywa sztucznego. Instalacje centralnego ogrzewania ze względu na rodzaj czynnika grzewczego można podzielić na:

• wodne: to najczęściej stosowany czynnik grzewczy w instalacjach grzejnikowych i podłogowych. Systemy przewodów rozprowadzają ciepłą wodę z kotła do grzejników i wskutek konwekcji następuje ogrzewanie pomieszczeń. W instalacji podłogowej nie występują grzejniki. Pętle przewodów ułożone pod podłogą oddają ciepło, które unosi się ku górze i ogrzewa pomieszczenie;
• powietrzne: powietrze jest podgrzewane w urządzeniu grzewczym, a następnie rozprowadzane kanałami przez wentylator lub dmuchawę. Najczęściej spotyka się system z wykorzystaniem kominka. Ogrzewanie powietrzne zazwyczaj jest dodatkowym, wspomagającym systemem, ale może też być podstawową instalacją grzewczą, jeśli zastosujemy nagrzewnicę wodną lub elektryczną.

W zależności od sposobu wymuszenia obiegu czynnika grzewczego wyróżnia się dwa rodzaje ogrzewania wodnego:

• Ogrzewanie grawitacyjne: wykorzystuje zjawisko zmiany gęstości wody w zależności od temperatury (cieplejsza ciecz płynie do góry, a chłodniejsza – w dół), charakteryzuje się dużą niezawodnością, gdyż nie wymaga energii zewnętrznej. Wadą tego typu ogrzewania jest brak możliwości regulacji systemu. Bardzo ważną kwestią jest zastosowanie dużych przekrojów rur, by zminimalizować opory przepływu oraz zachowanie odpowiednich spadków i długości. Ogrzewanie grawitacyjne wykonuje się z rozdziałem górnym lub dolnym. W pierwszym przypadku gorąca woda doprowadzana jest na poddasze budynku, w ogrzewaniu z rozdziałem dolnym przewody rozprowadzające gorącą wodę poprowadzone są w piwnicy.
• Ogrzewanie pompowe: obieg wody wymusza pompa obiegowa. W takim systemie kocioł może znajdować się powyżej grzejników (np. na poddaszu), a rozruch instalacji następuje szybciej niż w przypadku ogrzewania grawitacyjnego.

Istotnym elementem każdej instalacji c.o. jest naczynie wzbiorcze (zwane też naczyniem wyrównawczym), które zabezpiecza przed wzrostem ciśnienia wytwarzającego się w wyniku podgrzewania wody w instalacji. Bezpieczeństwo całej instalacji grzewczej uzależnione jest od skuteczności działania tego urządzenia. W instalacjach c.o. spotyka się dwa rodzaje naczyń wzbiorczych:

• Naczynie wzbiorcze otwarte: montowane na najwyższym punkcie obiegu wody i bezpośrednio połączone z kotłem na paliwo stałe za pomocą pionowej rury.
• Przeponowe naczynie wzbiorcze: wykorzystywane w instalacjach zamkniętych z kotłem gazowym lub olejowym. Ma dwie komory: powietrzną i gazową, oddzielone elastyczną przeponą.

Ogrzewanie podłogowe: wodne czy powietrzne?

Coraz popularniejszym sposobem ogrzewania domów w Polsce jest ogrzewanie podłogowe. Nic w tym dziwnego – to estetyczne, łatwe w eksploatacji i wygodne rozwiązanie. Istnieją następujące rodzaje ogrzewania podłogowego:.

• wodne: ogrzewana woda przepływa przez system rur wykonanych z tworzywa sztucznego lub miedzi ukrytych w podłodze. Ten typ ogrzewania może współpracować ze wszystkimi źródłami ciepła (kotły gazowe, kolektory słoneczne, pompy ciepła itp.). Taka instalacja jest dość tania w utrzymaniu, kosztowne jest jednak samo jej wykonanie. Jest to najpopularniejszy typ ogrzewania podłogowego, charakteryzuje się dużą stabilnością i równomiernym rozprowadzeniem temperatury.
• powietrzne: ogrzewanie zapewnia ciepłe powietrze rozprowadzane poprzez sieć przewodów ułożonych w płycie fundamentowej lub podłodze. Koszty eksploatacji są tu dość niskie, ale efektywność systemu nie jest wysoka.

Ile kosztuje instalacja c.o. do domu? Koszty inwestycji, montaż i eksploatacji instalacji c.o.

Wybór konkretnego systemu grzewczego, a także koszt instalacji centralnego ogrzewania zależą głównie od zapotrzebowania na ciepło  budynku. Instalacja c.o. to jeden z większych  wydatków spośród wszystkich domowych instalacji. Przybliżony całkowity koszt centralnego ogrzewania wraz z montażem i wyposażeniem kotłowni dla dwukondygnacyjnego domu o powierzchni 160 m² zależy od zastosowanych rozwiązań. Koszt kotła gazowego w zależności od modelu to ok. 5-15 tys. zł. Tańszym rozwiązaniem jest kocioł na paliwo stałe, np. ekogroszek – 5-8 tys. zł. Cena wykonania instalacji grzejnikowej wraz z materiałem to ok. 100 zł/m², natomiast ogrzewania podłogowego to ok. 150 zł/m². Dodatkowo należy uwzględnić koszty projektu i wykonania przyłącza gazowego, które mieszczą się w przedziale 5-10 tys. zł.

Do całkowitych kosztów inwestycji należy doliczyć odpowiednie przystosowanie kotłowni zgodne z przepisami, co może wynieść nawet ok. 20 tys. zł, a także okresowy zakup opału lub comiesięczne rachunki za gaz. Jak widać, wydatki związane z instalacją centralnego ogrzewania dla domu jednorodzinnego są dość wysokie. Na szczęście istnieje możliwość uzyskania bezzwrotnej dotacji na zakup lub wymianę źródła ciepła oraz elementów instalacji c.o. w ramach Programu Priorytetowego „Czyste Powietrze”. Należy jednak zapoznać się z warunkami programu. Wysokość dofinansowania zależy od dochodów członków rodziny w gospodarstwie domowym i wynosi do 90% kosztów kwalifikowanych przeznaczonych na inwestycję.