W porównaniu z instalacjami dachowymi, fotowoltaika na gruncie nie jest już tak popularna. Jednak każdy nie raz na pewno widział panele ustawione na stelażach w gospodarstwie zlokalizowanym gdzieś poza miastem. Takie rozwiązanie niesie za sobą szereg korzyści. Kiedy warto zainwestować w fotowoltaikę na gruncie i kto może sobie na nią pozwolić?
Instalację fotowoltaiczną na gruncie montujemy przeważnie wtedy, gdy nie możemy pozwolić sobie na jej montaż na dachu. Jest to główna przyczyna stosowania tego rozwiązania. Powody mogą być różne. Słaba dostępność promieni słonecznych, duże zacienienie, konstrukcja dachu uniemożliwiająca jakąkolwiek ingerencję montażysty, ograniczona przez konserwatorów dostępność – oto zaledwie kilka ograniczeń, które skłaniają nabywców fotowoltaiki do montażu na ziemi. Jeśli dobrze przeanalizujemy plusy i minusy, instalacja naziemna może okazać się bardziej opłacalna w porównaniu z dachową.
Jeśli na dachu brakuje miejsca, kąt nachylenia dachu jest zbyt duży, dach pozostaje w stałym dużym zacienieniu lub istnieją konstrukcyjne przeciwwskazania do montażu instalacji w tym miejscu, wówczas warto rozważyć zamontowanie paneli na ziemi. Jednak, aby zrealizować taką inwestycję, musimy dysponować dostateczną powierzchnią, na której umieścimy instalację. Jeśli ten warunek zostanie spełniony, warto wygospodarować odpowiedni kawałek otwartego terenu ze stałym dostępem promieni słonecznych.
Jak już wspomnieliśmy, niezbędne jest wygospodarowanie odpowiedniej połaci ziemi. Grunt pod instalację nie powinien być piaszczysty. Właściwie im twardszy, tym lepszy, gdyż dzięki stabilnemu podłożu konstrukcja nie ulegnie zapadnięciu. Ważne, aby była to przestrzeń otwarta, gdzie dostęp promieni słonecznych pozostaje niezakłócony. Najlepiej, jeśli z konstrukcją nie będą sąsiadowały drzewa, budynki bądź inne obiekty, które mogą generować cień lub niepożądane zabrudzenia. Warto zaplanować całą inwestycję tak, aby i w przyszłości nie kolidowała z innymi realizacjami budowlanymi. Należy zwrócić uwagę na wszystkie instalacje, jakie mogą być zlokalizowane w gruncie – gazowe, wodne, telekomunikacyjne i elektryczne. Obecność takiej instalacji może uniemożliwić montaż fotowoltaiki w tym miejscu. Warto też pamiętać o zachowaniu właściwego kąta nachylenia paneli. Powinien on wynosić między 30 a 45 stopni, a konstrukcję najlepiej skierować bezpośrednio na południe.
Dobra wiadomość jest taka, że do montażu naziemnej instalacji fotowoltaicznej nie potrzebujesz pozwolenia na budowę, o ile wytwarza ona energię na potrzeby gospodarstwa domowego np. domu jednorodzinnego. Z kolei jeśli planujesz realizację instalacji na dużą skalę, a cała konstrukcja będzie musiała zostać umiejscowiona na stałe na fundamencie, wówczas takie pozwolenie będzie już konieczne. Warto tutaj wspomnieć o dwóch sposobach montażu tego typu konstrukcji. Pierwszy polegający na wbijaniu bądź wkręcaniu elementów podstawy oraz drugi, w którym elementy konstrukcji zostają zalane betonem. Dodajmy jeszcze, że fotowoltaika na gruncie z założenia nie potrzebuje pozwolenia na budowę, gdy według projektu jej moc nie przekracza 150 kWp. Po przekroczeniu tej wartości należy uzyskać stosowne pozwolenie.
Przeczytaj także: Instalacja fotowoltaiczna – pozwolenie czy zgłoszenie?
Jedną z największych zalet fotowoltaiki montowanej na ziemi jest możliwość regulacji ustawienia konstrukcji względem kierunku padania promieni słonecznych. Dzięki temu można uzyskać możliwie najwyższą efektywność paneli w danym miejscu. Zdecydowanie łatwiejszy montaż konstrukcji w porównaniu z dachowym, jak również dostępność instalacji na potrzeby konserwacyjne to kolejne atuty konstrukcji wolnostojących. Fotowoltaika na gruncie nie ingeruje w estetykę domu bądź innych obiektów budowlanych w obrębie danego gospodarstwa. Jeśli jesteś właścicielem działki, samodzielnie możesz zadecydować o lokalizacji konstrukcji fotowoltaicznej i wykorzystać np. jeden z dostępnych nieużytków.
Dla jednych montaż fotowoltaiki na gruncie może okazać się plusem, dla innych zaś minusem. Nie da się ukryć, że taka konstrukcja zajmuje znaczną powierzchnię i w przypadku małych działek może stwarzać wrażenie dość przytłaczającej. Przeciwnicy naziemnego montażu podkreślają także wysokie koszty realizacji takiego przedsięwzięcia.
Decydując się na fotowoltaikę na gruncie, trzeba przygotować się na poniesienie nieco wyższych kosztów w porównaniu z popularnymi instalacjami dachowymi. Umieszczenie konstrukcji na ziemi wymaga specjalnych stelaży, które podtrzymywać będą instalację fotowoltaiczną zgodnie z wybranym kątem nachylenia. Stalowe podpory powinny być przy tym odporne na korozję. Cała konstrukcja musi być stabilna i opierająca się działaniom niekorzystnych warunków atmosferycznych.
Szacunkowo zakłada się, że w porównaniu z fotowoltaiką dachową, instalacja wolnostojąca może być droższa o 15% – 16%. Nieznacznemu wydłużeniu ulegnie zatem okres zwrotu z inwestycji. Są to oczywiście szacunki dla instalacji zaopatrujących w prąd zwykłe gospodarstwa domowe. Większe inwestycje prawdopodobnie pociągną za sobą jeszcze większe wydatki. Warto także pamiętać, że fotowoltaika naziemna dla domów objęta jest 8% VAT-em.
Jeśli decydujesz się na fotowoltaikę na ziemi, powinieneś zrobić rozeznanie, czy w najbliższym czasie w okolicy nie powstaną wysokie budynki bądź też inne inwestycje, które mogłyby trwale zacienić instalację. Wówczas doszłoby do znacznego obniżenia uzysku z paneli fotowoltaicznych. Ponadto zadbaj, aby instalacja została zainstalowana stabilnie tak, aby nie zagrażały jej wiatry oraz nie była zbyt intensywnie eksponowana na przenoszone drogą powietrzną zabrudzenia.
Pamiętaj również o tym, że fotowoltaika na gruncie znacznie zmienia odbiór wizualny danej przestrzeni, stanowi istotną ingerencję w krajobraz miejsca. Warto więc podejmować decyzję o wyborze instalacji (na dachu czy na gruncie) w trosce o estetykę. Zdaniem niektórych fotowoltaika na gruncie powinna być alternatywą, a więc zgodnie z takim założeniem, powinieneś wybrać fotowoltaikę wolnostojącą wyłącznie wtedy, gdy nie ma innych możliwości jej instalacji. Ostateczna decyzja w tej kwestii zawsze jednak należy do Ciebie.
